Zdobywanie nowych umiejętności to nie tylko konieczność we współczesnym, szybko zmieniającym się świecie, ale również szansa na osobisty rozwój i satysfakcję. Niezależnie od tego, czy uczysz się nowego języka, programowania, gry na instrumencie czy jakiejkolwiek innej umiejętności, kluczowe jest, by proces nauki był zarówno efektywny, jak i przyjemny. W tym artykule przedstawiamy sprawdzone techniki i metody, które pomogą Ci osiągnąć sukces w nauce.
Poznaj swoją motywację
Pierwszym krokiem w efektywnej nauce jest uświadomienie sobie i przede wszystkim poczucie, dlaczego dana umiejętność jest dla Ciebie ważna. Nie chodzi tylko o zrozumienie, ale o faktyczne odczucie tej ważności, ponieważ zupełnie inaczej jest gdy coś wiemy, a inaczej gdy coś czujemy. Im większe wyzwanie podejmujemy, tym silniej powinniśmy je odczuwać. Będzie ono wymagało więcej siły, energii, wkładu i czasu, dlatego warto, by nasza wewnętrzna motywacja nigdy nie wygasła.
Warto regularnie robić sobie „umysłowy checkpoint” i zadawać pytania:
- Dlaczego chcę się tego nauczyć?
- Skąd bierze się moja motywacja?
- Jak silna jest moja motywacja?
- Co mnie zachęca do kontynuowania nauki?
- Co zniechęca mnie do dalszej nauki?
Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci utrzymać wewnętrzny silnik motywacji.
Stwórz plan nauki
Drugą bardzo ważną rzeczą jest stworzenie przynajmniej ogólnego planu nauki. Podobnie jak planujemy podróż przed wyjazdem, tak samo powinniśmy zaplanować naszą edukacyjną przygodę. Kiedy stajemy przed wyzwaniem i nie wiemy od czego zacząć, często nas to demotywuje. Nie wiemy za co się zabrać ani które pojęcie chwycić na warsztat. Dlatego warto przygotować konkretną listę pojęć, umiejętności czy zagadnień, które chcemy opanować.
To jak z podróżowaniem – jeśli wybieramy się do jakiegoś kraju, wiemy mniej więcej jakie miejsca chcemy odwiedzić i jakie zabytki zobaczyć. Podobnie w nauce – przygotowujemy listę z pojęciami, umiejętnościami, dobrymi praktykami i często popełnianymi błędami, które będą nas nawigować w procesie nauki.
Skorzystaj z pomocy ekspertów
Warto znaleźć specjalistę lub osobę w internecie, która zna się na temacie i może podpowiedzieć, jakie są kamienie milowe i istotne cele w danej dziedzinie, aby nie wykonywać pracy syzyfowej. Możesz skorzystać z kursów online, podręczników, tutoriali YouTube, lub nawet zatrudnić trenera czy nauczyciela.
Stosuj uczenie krokowe
Niezwykle skuteczną techniką efektywnej nauki jest uczenie się krokowe. Nie polega ono na tym, że siedzisz z nosem w książce i chłoniesz cały materiał bez przerwy. W podejściu krokowym uczysz się, a potem robisz sobie przerwę – uczysz się, robisz przerwę.
Co ważne, zanim zrobisz sobie przerwę, podsumuj to, czego się nauczyłeś i zastanów się, gdzie jesteś w procesie nauki, co już umiesz, a czego jeszcze potrzebujesz się nauczyć. To jak spojrzenie w kompas i określenie kolejnego kierunku. Ten sposób ma trzy główne zalety: odpoczywasz podczas nauki, wiedza, którą zdobyłeś ma czas, by się utrwalić, oraz nadajesz swojej nauce konkretny kierunek zamiast bezmyślnie chłonąć wiedzę.
Zdefiniuj problemy i szukaj rozwiązań
Bardzo praktycznym podejściem jest myślenie o nauce w kontekście problemu i jego rozwiązania. Gdy uczysz się nowej umiejętności, staraj się zdefiniować konkretny problem, określić co chcesz osiągnąć przez jego rozwiązanie, następnie poszukać wiedzy na ten temat, a na końcu wdrożyć tę wiedzę w praktyce i zweryfikować czy działa. W ten sposób uczysz się mając na uwadze konkretną potrzebę, a nie tylko dlatego, że „trzeba się tego nauczyć”.
Wejdź w interakcję z wiedzą
W procesie uczenia się ogromne znaczenie ma nie tylko chłonięcie informacji, ale wchodzenie z nimi w interakcję. Zdobywamy wiedzę, ponieważ chcemy ją w jakiś sposób przekształcić, użyć lub przekazać komuś innemu. Właśnie wtedy przyswajanie wiedzy staje się dużo skuteczniejsze.
Najważniejsze w procesie doświadczania wiedzy jest nasze emocjonalne zaangażowanie. Emocje są doskonałym utrwalaczem informacji, a dodatkowo poczucie, że to co robimy ma realny kształt i formę, coś co możemy zobaczyć, dotknąć, sprawia, że czujemy, iż jest to dla nas ważne, bo generuje zmianę, ulepszenie czy ułatwienie w naszym życiu.
Wypróbuj sprawdzone techniki nauki
1. Technika Pomodoro z modyfikacjami
Ta technika pochodzi od metody produktywności, gdzie pracuje się przez 25 minut, a następnie odpoczywa przez 5 minut. W kontekście nauki działa to nieco inaczej – im bardziej intensywnie pracuje nasz umysł, tym krócej powinniśmy się uczyć. Na przykład, gdy przerabiamy trudny materiał, można uczyć się przez 25 minut i zrobić 5 minut przerwy. Gdy materiał jest łatwiejszy, możemy wydłużyć naukę do 50 minut i zrobić 10 minut przerwy. Kluczowe jest, aby na przerwie nie wykonywać żadnej pracy umysłowej.
2. Metoda Feynmana
To technika, którą większość z nas stosuje od podstawówki, przez liceum i studia, często nie wiedząc, że tak się nazywa. Polega ona na tłumaczeniu materiału sobie lub komuś innemu, przeprowadzaniu wykładu czy prezentacji, by sprawdzić jak dobrze rozumiemy i jak uporządkowana jest nasza wiedza.
Proces wygląda tak:
- Zapisujemy nagłówek tematu, by wiedzieć o czym mówimy
- Wypisujemy najważniejsze punkty
- Prezentujemy temat
- Otrzymujemy informację zwrotną
- Wdrażamy wiedzę i określamy, czego jeszcze musimy się douczyć
3. Mapy myśli
Mapy myśli to jedna z najbardziej uniwersalnych technik, która działa praktycznie na wszystko i dla wszystkich. Są bardzo łatwe do zrobienia, przyjemne w kolorowaniu, można dodawać do nich obrazki, bawić się kreatywnością, porządkować, zmieniać, szukać dodatkowych skojarzeń. To technika pokazująca, jak można się bawić podczas nauki.
4. Uczenie innych
Niezwykle skuteczną metodą nauki jest uczenie innych. Może to być przygotowanie materiałów dydaktycznych, opracowanie szkoleń, warsztatów czy tworzenie podcastów. Koncepcja jest prosta – mamy wiedzę i chcemy ją przekazać.
Na początku może to wyglądać jak w technice Feynmana – po prostu o czymś opowiadamy i weryfikujemy swoją wiedzę. Ale możemy pójść dalej i np. przygotować szkolenie. Wtedy musimy poznać grupę docelową, przygotować materiały, nauczyć się jak efektywnie przekazywać wiedzę. W każdym z tych kroków mamy kontakt z wiedzą, przekształcamy ją jak plastelinę – porządkujemy, nagrywamy, weryfikujemy. To genialna technika, która mocno utrwala i weryfikuje naszą wiedzę.
Środowisko nauki ma znaczenie
Dzięki kreatywnym technikom nauki, możesz cieszyć się procesem zdobywania nowych umiejętności w sposób przyjemny i efektywny. Warto eksperymentować z różnymi metodami, które sprawią, że nauka stanie się inspirująca i interesująca.
Aby ułatwić przyswajanie wiedzy i uczynić naukę przyjemną i efektywną, stosuj innowacyjne narzędzia dydaktyczne, które sprawią, że zajęcia będą bardziej angażujące.
Praktyczne wskazówki dla skutecznej nauki
- Regularnie monitoruj swoje postępy – Lista opanowanych umiejętności może być niezwykle motywująca. Gdy masz na kartce wypisane pojęcia i skreślasz zielonym markerem te, które już umiesz, daje to poczucie dumy i osiągnięcia.
- Dbaj o odpowiedni odpoczynek – przemęczony umysł nie pracuje efektywnie.
- Angażuj różne zmysły – Jeżeli dobrze zapamiętujemy coś wzrokowo, to znaczy, że zmysł wzroku jest u nas bardziej rozwinięty. Jeśli lubimy opowiadać innym o tym, czego się uczymy, oznacza to, że lubimy przekazywać wiedzę. Techniki nauki mogą dostarczać nam wiedzy o nas samych.
- Testuj wiedzę w praktyce – Testowanie wiedzy na sobie, poznawanie alternatyw i możliwych konsekwencji stosowania tej wiedzy to genialny proces, który może wydawać się niepozorny na początku, ale przy głębszym zaangażowaniu staje się doskonałym sposobem na naukę.
- Baw się podczas nauki – Nie bądź „zakutym łbem”, który „kuje na blachę” a potem narzeka, że nic nie wychodzi. Ważne jest bawienie się przy nauce, kreatywność, popełnianie błędów, ciągła zmiana i transformacja.
Podsumowanie
Nauka nowej umiejętności może i powinna być przyjemnym doświadczeniem. Kluczem do efektywnej nauki jest odnalezienie własnej motywacji, stworzenie planu, stosowanie sprawdzonych technik i regularne monitorowanie postępów. Pamiętaj, że każdy z nas uczy się inaczej, dlatego warto eksperymentować z różnymi metodami, aby znaleźć te, które najlepiej działają w Twoim przypadku.
I najważniejsze – cokolwiek się uczysz, pamiętaj, aby zabrać tę wiedzę, której się uczysz do życia, a nie do grobu.
